S@S w ZŁOTEJ KSIĘDZE DOBRYCH PRAKTYK Rzecznika Praw Obywatelskich
S@S to kompleksowy Program, realizowany od 2007 roku przez Towarzystwo Polsko-Niemieckie w Krakowie (TPNK) i Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Krakowie (WBP w Krakowie), skierowany do środowiska Seniorów.
Promujemy ideę "uczenia się przez całe życie" oraz starzenia się w zdrowiu
Chcemy stworzyć osobom starszym warunki do integracji i samorealizacji poprzez nabywanie nowych umiejętności (szczególnie ICT, językowych), a na ich bazie - rozwijać zainteresowania, wymieniać się mądrością i doświadczeniem, pomagać w realizacji zamierzeń i pomysłów.
Nasza zasada „wspólnej pracy” zyskuje coraz więcej zwolenników i naśladowców. Program S@S stał się przykładem dobrej praktyki, rozpoznawalnej i wielokrotnie wyróżnianej nie tylko w skali Polski.
Pomysłodawczyni i koordynatorka S@S:
dr Lidia Maria Jedlińska - od wielu lat zajmuje się integracją społeczną i cyfrową osób starszych. W latach 2007-2021 specjalista ds. integracji społecznej i koordynator S@S w WBP w Krakowie. Członkini Rady ds. Polityki Senioralnej w Polsce przy MPiPS (2012-2015), polityki edukacyjnej osób dorosłych tworzonej przez MEN w nowej perspektywie finansowej 2020 oraz powstałych na poziomie regionalnym i lokalnym rad seniorów. Ambasadorka programu Grundtvig, międzynarodowej platformy edukacji dorosłych EPALE (2014-2017) oraz Stowarzyszenia bibliotekarzy LABIB, autorka wielu publikacji dotyczących „uczenia się przez całe życie”.
Do 2021 roku - przedstawicielka WBP w Krakowie w Małopolskim Partnerstwie na rzecz kształcenia ustawicznego. Koordynuje, zarządza i prowadzi szkolenia w ramach wielu projektów skierowanych do starszych osób.
Szkoła @ktywnego Seniora – S@S
• to uznana i rozpoznawalna „marka” w środowisku, działa na zasadzie długofalowego partnerstwa biblioteki publicznej i organizacji pozarządowej,
• „wspólnota seniorów” (praca „z” seniorami), a nie grupa „pobierająca naukę” (praca „dla seniorów”),
• Program ma charakter powszechny, jest dostępny dla każdego niezależnie od wykształcenia czy statusu finansowego (nie pobiera się składek członkowskich),
• atrakcyjny dla osób starszych (długa lista rezerwowa osób chcących brać udział w proponowanych działaniach),
• wszystkie działania są prowadzone w sposób ciągły cały rok kalendarzowy (łącznie z wakacjami),
• stanowi skuteczną integrację między- i wewnątrzpokoleniową poprzez odwołanie się do naturalnych zainteresowań, pasji, wiedzy, wspólne tworzenie oraz „zdrową” rywalizację,
• promuje ideę „uczenia się przez całe życie” wykorzystując do tego celu nowe technologie,
• rozwija wolontariat pracowniczy i wolontariat seniorów,
• jest tematem analiz naukowych (prace licencjackie, referaty na konferencjach naukowych).
Główny nacisk w działalności na rzecz aktywizacji osób starszych położony jest na ciągłość prowadzonych działań, które w swym założeniu są bezpłatne dla beneficjentów.
Od 2007 roku w ramach programu S@S zrealizowano w WBP w Krakowie w partnerstwie z Towarzystwem Polsko-Niemieckim wiele projektów krajowych i międzynarodowych. Między innymi, dzięki tym programom pracownicy biblioteki mieli możliwość uczestniczenia w studyjnych wyjazdach zagranicznych do Belgii, Francji, Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Włoch czy Wielkiej Brytanii.
Cel główny
Wspieranie inicjatywy ciągłego rozwoju, uczenia się niezależnie od wieku oraz integracji wśród osób starszych i z innymi grupami wiekowymi (integracja międzypokoleniowa i międzykulturowa). Tym samym przyczynienie się do zapobiegania poczucia wykluczenia, wyizolowania społecznego czy nieumiejętności korzystania z nowych technologii oraz rozwoju zainteresowań i odkrywania nowych.
Cele szczegółowe
• Wspieranie i kształtowanie postawy obywatelskiej, ekologicznej oraz prospołecznej osób starszych.
• Wzbogacenie wiedzy nt. literatury, historii, fauny i flory regionu. Podnoszenie świadomości potrzeby ochrony środowiska u seniorów.
• Rozwój kreatywności, zdolności plastycznych i umiejętności manualnych.
• Wspieranie aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym dzięki uczestniczeniu w zajęciach oraz poznawaniu nowych technologii czy mediów społecznościowych.
• Poprawa sprawności psychofizycznej dostosowana do wieku (ćwiczenia wspomagające pamięć, ćwiczenia fizyczne np. taniec w kręgu).
• Uświadamianie i edukowanie na temat zdrowego trybu życia i diety.
Wybrane rezultaty Programu:
• Europejskie Poradniki dla seniorów i trenerów przygotowujących ich do aktywności obywatelskiej (2009),
• w partnerstwie z organizacjami międzynarodowymi TPNK opracowało model tworzenia mechanizmów samopomocowych i kontynuacji rozpoczętych działań edukacyjnych seniorów (2014),
• organizacja jedynych w Europie Międzynarodowych Olimpiad Komputerowych Seniorów (2008-2012),
• udział pracowników WBP w Krakowie i członków TPNK w krajowych i międzynarodowych konferencjach i spotkaniach (ponad 20 w 14 krajach Europy),
• działalność grup artystycznych: zespół poetycko-muzyczny, zespół tańca,
• spotkania językowe prowadzone przez wolontariuszy z Niemiec, Hiszpanii, Włoch, Rosji i Francji,
• działania grup zainteresowań: krajoznawczej, plastycznej, sportowej (m.in. udział w Międzynarodowych Sportowych Olimpiadach Seniorów w Łazach),
• działalność wydawnicza (pięć książek, dwa europejskie poradniki),
• prowadzenie webinariów kierowanych do edukatorów i trenerów osób starszych,
• inne działania: doraźne, krótko- i długoterminowe, wychodzące naprzeciw inicjatywom seniorów oraz potrzebom projektowym, w tym angażowanie seniorów do opracowywania materiałów umieszczanych na stronie internetowej, Facebooku, blogu.
Nagrody/wyróżnienia:
> WBP w Krakowie i TPNK zostały wpisane do Złotej Księgi Dobrych Praktyk Rzecznika Praw Obywatelskich RP (2015 r.) oraz uzyskały wysoką ocenę w międzynarodowym programie Interreg IVC prowadzonym przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego,
> trzy z realizowanych projektów są przykładem „dobrej praktyki” w programie Grundtvig (2007-2009) i były prezentowane na międzynarodowych konferencjach (Gdańsk, Sztokholm, Hertogenbosch, Paryż, Kraków);
> projekt TPNK pt. HEuRIT(AGE) na wniosek E.N.T.E.R. – został zaliczony przez Komisję Europejską do grona 30-tu najlepszych w Europie w zakresie działań skierowanych do osób starszych i był prezentowany na konferencji w Austrii (2012 r.)
> WBP w Krakowie została laureatem w kategorii „Najlepsza Organizacja” oraz wyróżniona w kategorii „Najlepszy Plakat” w Konkursie ogłoszonym z okazji 10-lecia Programu Grundtvig przez Polską Narodową Agencję Programu „Uczenie się przez całe życie” (Warszawa, 2010 r.).
> WBP w Krakowie została przyjęta do Koalicji 50+ „Dojrz@łość w sieci” i do Małopolskiego Partnerstwa na rzecz kształcenia ustawicznego”,
> wielokrotnie została wyróżniana tytułem „Miejsce przyjazne seniorom” przyznawane przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie,
> Program S@S został zgłoszony przez Urząd Miasta Krakowa jako „dobra praktyka” do EUROCIETIES w Brukseli.
Osoby zaangażowane w organizację działań „Szkoły @ktywnego Seniora” wykazują się wysokimi kompetencjami i umiejętnościami. Uczestniczą w pracach różnych gremiów (m.in. w Radzie ds. tworzenia polityki senioralnej w Polsce przy MPiPS (2012-2015), polityki edukacyjnej osób dorosłych tworzonej przez MEN w nowej perspektywie finansowej 2020 oraz powstałych na poziomie regionalnym i lokalnym rad seniorów; są ambasadorami sieci bibliotekarzy LABIB czy międzynarodowej platformy edukacji dorosłych EPALE oraz autorami wielu publikacji dotyczących „uczenia się przez całe życie”. Koordynują, zarządzają i prowadzą szkolenia w ramach wielu projektów skierowanych do starszych osób.
Główny nacisk w działalności na rzecz aktywizacji osób starszych położony jest na ciągłość prowadzonych działań, które w swym założeniu są bezpłatne dla beneficjentów.
Koordynator: dr Lidia Maria Jedlińska
Na stronie internetowej S@S znajdziecie Państwo aktualne informacje na temat realizowanych projektów, ciekawych spotkań, wystaw
Zapraszamy do współpracy i udziału w proponowanych przedsięwzięciach!
